Η Γερουσία της Τσεχίας πρόκειται να συζητήσει ένα νέο νόμο κατά της κατασκοπείας με στόχο την καταπολέμηση της ξένης κατασκοπείας. Ωστόσο, υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες ότι θα μπορούσε να οδηγήσει σε περιορισμούς της ελευθερίας του λόγου.
Ο νέος κανονισμός προσθέτει στον ποινικό κώδικα το αδίκημα της “μη εξουσιοδοτημένης δραστηριότητας για λογαριασμό ξένης δύναμης”. Σκοπός του είναι να στοχοποιήσει άτομα που ζητούν και διαβιβάζουν ακόμη και μη διαβαθμισμένες αλλά σημαντικές πληροφορίες, βλάπτοντας έτσι την ασφάλεια της Τσεχικής Δημοκρατίας. Ο προτεινόμενος νόμος θα επιβάλλει ποινές που θα κυμαίνονται από ένα έως δεκαπέντε έτη φυλάκισης, ανάλογα με τη σοβαρότητα και την πρόθεση του αδικήματος.
“Οι ρωσικές και άλλες εχθρικές υπηρεσίες πληροφοριών στην Ευρώπη διεξάγουν, σε αυξανόμενη κλίμακα, διάφορες δολιοφθορές και εχθρικές επιχειρήσεις”, εξήγησε ο Τσέχος βουλευτής και συντάκτης της τροπολογίας Μάρτιν Έξνερ (STAN) σε ανάρτησή του που δημοσιεύτηκε στο Χ. Με τον τρόπο αυτό, εξήγησε τα κίνητρα πίσω από την πρόταση του νέου νόμου.
“Κάθε επίθεση, είτε πρόκειται για άτομο, είτε για ίδρυμα, είτε για κτίριο, είτε για υποδομή, ξεκινά με την τεκμηρίωση του στόχου”, πρόσθεσε.
Ο Έξνερ αναφέρθηκε σε περιστατικά όπως η επίθεση με το Novichok στον πράκτορα Sergei Skripal στο Ηνωμένο Βασίλειο, εμπρησμούς στην Πολωνία και τη Γερμανία και ζημιές σε υποθαλάσσια καλώδια από πλοία για να καταδείξουν πώς ξένοι πράκτορες συλλέγουν πληροφορίες που μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές παραβιάσεις της ασφάλειας.
Αν και ο κύριος στόχος του νομοσχεδίου είναι η αύξηση της ασφάλειας, η τροπολογία βρήκε αντίθετους αρκετούς γερουσιαστές και νομικούς εμπειρογνώμονες. Ο ανεξάρτητος γερουσιαστής Hana Kordová Marvanová επέκρινε την ευρεία διατύπωση του νόμου. “Η προτεινόμενη παράγραφος σχετικά με τη μη εξουσιοδοτημένη δραστηριότητα για λογαριασμό ξένης δύναμης είναι πολύ ασαφής και επιτρέπει αυθαίρετη ερμηνεία”, προειδοποίησε στο X, προσθέτοντας ότι ο νόμος θα μπορούσε να ποινικοποιήσει ακούσια νόμιμες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των διπλωματών και των συμμαχικών κρατών.
– Μια συζήτηση σχετικά με το κατά πόσον απειλεί την ελευθερία της έκφρασης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά για απαράδεκτη ποινικοποίηση είναι δικαιολογημένη, πρόσθεσε.
Υπερασπιζόμενη την τροπολογία, η τσεχική Υπηρεσία Ασφάλειας Πληροφοριών τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των νομικών μέτρων για την καταπολέμηση των προηγμένων απειλών από ξένες μυστικές υπηρεσίες.
“Σοβαρές υποθέσεις, σαφείς ένοχοι, σχεδόν καμία ποινή. Η Τσεχική Δημοκρατία μπορεί τώρα να το αλλάξει αυτό με την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα, ο οποίος ασχολείται με τη μη εξουσιοδοτημένη δραστηριότητα για λογαριασμό ξένης δύναμης”, δήλωσε η υπηρεσία.
Διαβεβαίωσε το κοινό ότι ο νόμος “δεν αποτελεί απειλή για την ελευθερία της έκφρασης” και είναι απαραίτητος για την αντιμετώπιση των επιχειρήσεων πληροφοριών από χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, το Ιράν και η Βόρεια Κορέα.
Η κάτω βουλή του τσεχικού κοινοβουλίου έχει ήδη εγκρίνει την τροπολογία, αλλά αναμένεται να είναι πιο δύσκολο να λάβει την έγκριση της Γερουσίας. Η συζήτηση στη Γερουσία σχετικά με την τροπολογία αναμένεται να διεξαχθεί τον Ιανουάριο.