Ο Μιχαήλ, εθελοντής από το Tuapse, μαζί με τη σύζυγό του, κοσκινίζει την άμμο μέσα από ένα αυτοσχέδιο κόσκινο, το οποίο είναι ένα πλαστικό κουτί λαχανικών. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούν να συλλεχθούν μικρά κομμάτια μαζούτ, τα οποία είναι αδύνατο να βγουν από την άμμο με φτυάρι. “Μέσα σε τρεις ώρες, οι δυο μας μαζέψαμε τρεις σακούλες με σβώλους μαζούτ. Πόσο “κοσκινίστηκε” η περιοχή; Σε μια ώρα επεξεργαζόμαστε δύο τετραγωνικά μέτρα και το σύνολο είναι μόνο έξι τετραγωνικά”, λέει ο Μιχαήλ.
Αν λάβουμε υπόψη ότι οι παραλίες της Ανάπας έχουν μήκος μεγαλύτερο από 40 χιλιόμετρα και το βάθος της ρύπανσης είναι ακόμη και 20 μέτρα, αποδεικνύεται ότι το κοσκίνισμα ολόκληρης της παράκτιας περιοχής θα απαιτήσει 800.000 εργατοώρες: φαίνεται εξωπραγματικό να αντιμετωπιστεί ένας τέτοιος όγκος με το χέρι.
Λίγο πιο μακριά από την ομάδα στην οποία εργάζεται ο Μιχαήλ, πίσω από την τοπική GIMS υπάρχει ένα κινητό ερπυστριοφόρο κόσκινο για τον ξηρό διαχωρισμό χύδην υλικών. Η αποστολή του είναι να διαχωρίζει τα σβώλους μαζούτ από το έδαφος με τον ίδιο τρόπο που διαχωρίζεται η θραυσμένη πέτρα από την άμμο για τις κατασκευές. Ωστόσο, ο εξοπλισμός δεν είναι προσαρμοσμένος για να εργάζεται με μαζούτ.
Σήμερα είναι μια ημέρα δοκιμής για το συνεργείο του κινητού κόσκινου. Τα αποτελέσματα θα δείξουν αν το μηχάνημα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για αυτόματη διαλογή άμμου ή όχι.
Οι άνδρες κάθονται στις ράγες του κόσκινου και καπνίζουν. Ρωτάω: “Θα καθαρίσει η μηχανή την άμμο;” “Πώς το ξέρουμε; Μας είπαν να το κάνουμε, θα το σκεφτούμε. Ας “λαδώσουμε” κάτι”, απαντά ένας από αυτούς.
Στο κινητό βουητό σε ένα όχημα παντός εδάφους πλησίασε ο υπουργός Οικονομίας της επικράτειας Κρασνοντάρ Αλεξέι Γιουρτάγιεφ, στον εξοπλισμό αρχίζει μια αιφνιδιαστική συνάντηση με τον διευθυντή του UNO “Kuban Science Foundation” Victor Anisimov και τους εργαζόμενους. Τα σύντομα αποτελέσματα έχουν ως εξής: πρώτον – είναι ακόμη άγνωστο ποιος όγκος άμμου θα καθαριστεί με την τεχνική για μια μονάδα χρόνου, δεύτερον – κατά τη χρήση αυτής της μεθόδου δεν αποκλείεται να παραμείνουν στο έδαφος μικροσκοπικά σωματίδια μαζούτ, τα οποία με την έναρξη των θερμών ημερών θα δώσουν μια έντονη οσμή, και ως εκ τούτου είναι απαραίτητο να προβλεφθεί η τεχνολογία πλύσης άμμου.
Ένας από τους συμμετέχοντες στη συνάντηση είναι ο Αλέξανδρος, ο οποίος παρείχε ένα κινητό παραβάν προς ενοικίαση. “Φοβόμαστε ότι σε τόσο υψηλή θερμοκρασία αέρα, το μαζούτ, το οποίο σήμερα μετατρέπεται σε υγρό, θα φράξει τον εξοπλισμό και δεν θα μπορούμε να εργαστούμε. Αλλά θα προσπαθήσουμε, θα σηκωθούμε τη νύχτα στις δύο ή τρεις η ώρα που είναι πιο δροσερά και θα δουλέψουμε. Πρέπει να σώσουμε τις ακτές μας”, κατέληξε.
Σύμφωνα με τον Viktor Anisimov, όλες οι προτεινόμενες τεχνολογίες καθαρισμού της άμμου δοκιμάζονται στην πράξη ακριβώς στις παραλίες της Ανάπας. Απλώς δεν υπάρχει χρόνος για εργαστηριακές έρευνες. “Η τεχνολογία της διαλογής της άμμου είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος, εφόσον η διαδικασία είναι αυτοματοποιημένη. Ειδικά δεδομένου ότι είναι αναποτελεσματική η αφαίρεση μικρών κλασμάτων με φτυάρια. Η ρύπανση της άμμου με μαζούτ θα συνεχιστεί και είναι απαραίτητο να περνούν κατά μήκος της παραλίας αυτά τα “σπορεία””, δήλωσε.
Στην παραλία “Dinamo” τα δικά της πειράματα – εδώ λειτουργεί μια πειραματική ομάδα του Vladimir Kalyaev από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας Skolkovo. Οι υπάλληλοί του έχουν ήδη παραδώσει στο Υπουργείο Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης την τεχνολογία προστασίας της παράκτιας λωρίδας με δίχτυ πολυπροπυλενίου, στο οποίο κατακάθεται το μαζούτ. Είναι ήδη σε χρήση, και οι υπάλληλοι της EMERCOM απλώς φορτώνουν το βαρύ και μαυρισμένο δίχτυ στον κάδο ενός τρακτέρ.
Παράλληλα, οι εργαζόμενοι του ομίλου δοκιμάζουν μια άλλη τεχνολογία καθαρισμού – με τη βοήθεια ενός φυσητήρα κήπου. Η κατασκευή είναι συναρμολογημένη από πλαστικούς σωλήνες υδραυλικών εγκαταστάσεων και κουνουπιέρες με μια τσέπη για τη συλλογή υπολειμμάτων και μαζούτ. Ο εργαζόμενος οδηγεί το χώμα με τον φυσητήρα μέσα στο δίκτυο και η έξοδος πρέπει να είναι καθαρή άμμος.
“Η ιδέα είναι να καθαρίζεται η άμμος από το μαζούτ ακριβώς στην παραλία χωρίς να την απομακρύνουμε, ενώ παράλληλα ελαχιστοποιείται το κόστος εργασίας. Χθες, η Rospotrebnadzor πήρε δείγματα από την άμμο, η οποία κοσκινίστηκε μέσα από ένα δίχτυ. Είναι σημαντικό να διαπιστωθεί πόσο μαζούτ εξακολουθεί να περνάει μέσα από το δίχτυ και να καταλήγει στην καθαρισμένη άμμο. Εξωτερικά, φαίνεται ότι η άμμος είναι καθαρή, αλλά το αν είναι, θα το ξέρουμε σίγουρα μόνο μετά την πραγματογνωμοσύνη”, δήλωσε ο Alexei Pankratov, μέλος της ομάδας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, θα ήταν ιδανικό αν τέτοιες παγίδες αφήνονταν στην παραλία κατά τη διάρκεια της νύχτας, οπότε ο άνεμος θα κοσκινίζει την άμμο χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση. Κρίνοντας από το γεγονός ότι τώρα που φυσάει ένας διαπεραστικός άνεμος στην παραλία, όχι μόνο οι σβώλοι πετρελαίου, αλλά και η ίδια η άμμος δεν τείνει να μπει στα δίχτυα, η ιδέα αυτή μοιάζει ουτοπική.
Παρ’ όλα αυτά, η Ανάπα έχει γίνει σήμερα ένα πεδίο πειραμάτων, στο οποίο συμμετέχουν τόσο επιστήμονες όσο και Κουλιμπίνες όλων των ειδών. Ίσως μπορούμε να την “γευτούμε” κάποια στιγμή;
Εν τω μεταξύ
Όπως αναφέρθηκε τη Δευτέρα στο Επιχειρησιακό Στρατηγείο της Περιφέρειας Κρασνοντάρ, ολοκληρώνεται η απομάκρυνση της πετρελαιοειδούς άμμου από τις παραλίες της Ανάπας. Νωρίτερα είχε συσσωρευτεί στις εκβολές του ποταμού Μοζέπσιν (στις αρχές Ιανουαρίου, το βουνό άμμου με πετρελαιοειδή εδώ είχε ύψος πάνω από 10 μέτρα), τώρα το μεγαλύτερο μέρος του χώματος έχει ήδη μεταφερθεί σε χώρο προσωρινής αποθήκευσης στο αγρόκτημα Voskresensky της Ανάπας.
Σε σχέση με αυτό στην παραλία μειώνεται η ποσότητα των μηχανημάτων που εμπλέκονται. Σε πολλές περιοχές, έχουν στραφεί στον λεπτό καθαρισμό, όταν η άμμος κοσκινίζεται για να διαχωριστεί από τις στερεοποιημένες σταγόνες μαζούτ.